“तेजस्विता किंकर्तव्यमूढ बुद्धीला चालना देते आणि भावनेला उष्मा देते…”
तेजस्विता ही केवळ प्रकाश देणारी नसते, ती मन आणि बुद्धी यांना चेतवणारी असते. जेव्हा बुद्धी किंकर्तव्यमूढ होते, तेव्हा तेजस्विता तिच्या दिशाहीनतेवर प्रकाश टाकते. भावना सुद्धा एकटी पडलेली नसते, पण तिच्यात उष्मा भरवणारी तेजस्विता नसली तर ती कोमेजते. महापुरुष आपल्या तेजस्वीतेने केवळ ज्ञान देत नाहीत, तर भावना जागवतात, वासनांना दैवीत्व देतात.
“जीवनात शीतलता व तेजस्विता या दोन गोष्टी हव्यातच…”
जीवनात शीतलता आणि तेजस्विता ही दोन विरुद्ध वाटणारी पण पूरक तत्त्वं आहेत. शीतलता अंतर्मुख करते, तेजस्विता बाह्यचेतना जागवते. ज्याच्या जीवनात हे दोन्ही गुण संतुलित असतात, त्याच्या आयुष्यात ब्रह्म स्वतः प्रकटतो. ब्रह्मसाक्षात्कार ही कृत्रिम देणगी नव्हे, ती साधनेने कमावलेली अंतःप्रकाशाची अवस्था आहे. कोणीही ती ‘वाटू’ शकत नाही. जिथे जीवन तेज आणि शांतीने भरतं, तिथे ब्रह्म साकार होतो.
“ज्यांच्या जीवनात भक्ती मुळे शीतलता आलेली आहे…”
हेच ते जीव, जे भक्तीमुळे शीतल झाले, कर्मामुळे तेजस्वी झाले आणि ज्यांच्या जीवनातील प्रत्येक हालचाल ब्रह्माशी जोडलेली आहे. त्यांचा प्रभाव मनात उत्साह देतो, बुद्धीला दिशा देतो, वासनांना शुद्ध करतो. त्यांना ब्राह्मण, भूदेव म्हटले गेले. त्यांच्या जीवनात ब्रह्माचा अनुभव केवळ तात्त्विक नसतो, तो स्पर्श करता येणारा जिवंत अनुभव असतो.
“सर्वापाशी ब्रह्म आहे, हरामखोरापाशीही ब्रह्म आहे…”
संवेदनशीलता राखत थोडं पुनःरचनाबद्ध:
ब्रह्म सर्वत्र आहे — हे तत्त्वज्ञानच आहे. पण सर्वांच्या जीवनात तो व्यक्त होतोच असं नाही. काहींच्या जीवनात तो फुलतो, तेजस्वी होतो. जेथे ब्रह्म प्रकट झालेला असतो, तिथे गेल्यावरच त्याची अनुभूती होते. त्या व्यक्तींना ‘भूदेव’ म्हणतात. त्यांना अन्नदान करणं म्हणजे ब्रह्मभोजनच ठरतं. ब्राह्मण परंपरेचा ऊर्जामय शिखरबिंदू हिमालयासारखा आहे — उंच, स्थिर आणि स्फूर्तिदायक.
💡 सारांशदृष्टिकोन:
तेजस्विता = कृतीशील चेतना
शीतलता = ध्यानशील शांती
भक्ती = भावना शुद्ध करणारी
कर्मयोग = बुद्धीला उद्दिष्ट देणारा
भूदेव = ज्याच्या जीवनात ब्रह्म अनुभवाला आलेला आहे